یاسر عرب مستند ساز که مستندهای زیبایی از صنعت گردشگری و ساخت برنامه های پرمخاطبی را در کارنامه اش دارد اینبار از رسانه ملی تلویزیون می گوید و نحوه عملکرد این رسانه را به چالش می کشد.
نوشته زیر با نام سرطان جدید به قلم ایشان می خوانیم که نکات جالبی را پیرامون رسانه ملی مطرح کردند که از زوایایی خواندنی و نکات ریزی در آن می باشد:
۱:مدتی پیش از بنده ی حقیر دعوت شد برنامه ای درخصوص اسیبهای اجتماعی بسازم. نه!. اجازه بدهید دقیق تر بنویسم!. مسئول ارزشی! یکی از شبکه ها، با واسطه خواست تا برنامه ای جنجالی تهیه کنم!. بنده برای تنبه، توسط همان واسطه از ایشان پرسیدم { ایا جنجالی یک ژانر است؟ }. مسئول محترم ان شبکه که صورت سوال را نگرفته بود، پیغام داد { منظورمان این است یک برنامه بسازی که کثافتهای زیر شهر را بیاورد بالا! }. بنده ی الاحقرهم عرض کردم { بالا اوردن کثافتهای شهر کاررسیدگی به امور فاضلاب شهری است نه اهالی رسانه} و تمام!.
۲: چندی است شبکه های تلویزیونی ما مثلا دارند از رخوت بیرون می ایند و مثلا دارند راجع به امور مختلف به صورت ، بی پرده، غیر محرمانه، بی رودربایستی، خط قرمزی، بدون تعارف، بدون سانسور، بدون حاشیه، بی ممیزی، و خلاصه ” جنجالی ” برنامه تهیه می کنند.
۳: اما مواد ابتدایی برای پختن چنین تولیداتی:
یک عدد مخالف سرسخت. یک قاچ موافق پرشور. کمی دکور اوانگارد. چاشنی موسیقی و تیتراژ هیجانی. یک فروند مجری جسور. ظرف مرغوب برای طرح برنامه چالشی. یک گزارش خیابانی که یک خانم با روسری قرمز و موهای کمی بیرون در ان انتقاد کند. همه اینها را هم بزنید. حالا پنجاه دقیقه بگذارید روی انتن تا دم بکشد.
تبریک می گویم برنامه جنجالی شما اماده است. برنامه ای پراز داد و بیداد و قطع کردن سخن طرف مقابل ، با ته مایه ای از ” بگم، بگم ” با نتیجه ای مثلا از افشای یک راز مگو و یک امار محرمانه که نتیجه اش تخلیه روانی مخاطب و پندار شکستن خط و مرز های رسانه ای رسمی است. حالا وقت دسر است. بخش هایی از برنامه شما در کانالهای تلگرام با کپچن هایی مثل { ببینید اینا رو دیگه خودشون دارن میگن } یا { اخ اخ کاربه کجا رسیده؟ } یا { این رو دیگه کجای دلمون بذاریم؟ } و .. بارگزاری می شود.
خوب ثم ماذا؟
۴:راه تفهیم عمومی نه ان شرایط رخوت انگیز ” نگو نگو ” ی سالهای پیش است و این شرایط رقت انگیز ” بگم بگم ” سالهای اخیر. این سرطان تولیدات جنجالی به علت کمبود مخاطب است که در شرایط عدم تحلیل مدیران رسانه وبه خصوص بدنه تولید کنندگان از چرایی متروک و مطرود ماندن صدا و سیمای ما حاصل شده. نتیجه این وضعیت چنگ زدن به هر حشیش زرد و هر روش غیر اخلاقی برای دعوت مخاطب و نجات از این غرق شدگی است که اتفاقا به صورت کوتاه مدت جواب هم می دهد.
۵: فرقی هم نمی کند تولید کنندگان حزب الهی جماعت باشند و یا سکان دست سکولار جماعت باشد و یا مارکت پسندها، درعمل همگی را ازموده ایم با این بهانه هایشان { اورژانسی بودن موضوع، گرفتن زمان مناسب در کنداکتور، قشری بودن مخاطب! ، پابلیک کردن برنامه و مهمتراز همه این بهانه ها اینکه می خواهند برنامه اول خوب برند شود و بعدش حرف اصلی وعمیق را بزنند! }. تا چه شود؟ برنامه ای متفاوت داشته باشند. و اینطور است که الان همه برنامه ها ” یک جور” متفاوتند!.
۶: کاش مردم ما به هرچه حال و هوا و تیتر و الصاق جنجالی دارد پشت کنند. گزارش جنجالی فلان. صحبتهای جنجالی شنیده نشده اقای بهمان. برنامه جنجالی کذا . حضور جنجالی فلان کارشناس. رفتار جنجالی فلان مجری. افشاگری جنجالی فلان بازیگر. و هر موضوع خوب دیگری که با “جنجال” جز مزخرفی از ان باقی نمی ماند. کاش بفهمیم موضوعات مهم اجتماعی دارد توسط این برنامه های جنجالی مثل دستمال کاغذی چرک می شود و مخاطب در انها هیچ سهمی از رشد و اگاهی که قطعا با تامل و ارامش و نکته فهمی به دست خواهد امد، ندارد.
۷: : اقای تلویزیون، شما را به خدا از همان شبکه های خارجی که در ظاهر به انها فحش می دهید و در پستو یکدیگر را به تولید شبیه انها توصیه می کنید یاد بگیرید و برای مخاطب تان، شان و شعور قائل شوید. راه تفهیم عمومی ادا در اوردن و تولید این برنامه ها ی گزارش محور و یا گفتگو محور جنجالی نیست!. اگر سالها پیش باید تذکر می دادیم تلویزیون دانشگاه است، نه گرم خانه ی شهرداری!. امروز باید تذکر داد تلویزیون دانشگاه است نه باشگاه کشتی کج!.فارغ از انچه در مصادیق و موضوعات در این برنامه ها ضربه خورده و یا خواهد خورد این ذائقه مخاطب است که دگرگون شده و می شود!. انوقت دیگر در یک رسانه عمومی با مخاطب جنجال پسند فقط برنامه هایی دیده خواهد شد که بیش از دیگر تولیدات پیراهن نظام را پاره کند و سینه حریف را بدرد و ابرو ریزی از ادمها بکند. سپس هر تولیدی بخواهد عالمانه در خصوص مسائل با ارامش و دقت گفتگو کند و مشکلی را به درستی طرح و حل نماید، خود به خود، کنار خواهد رفت و مطرود خواهد شد. اقای تولید کننده شما دارید با کی مسابقه می دهید؟ با کانالهای زرد تلگرام؟ از که می ترسید؟ از فیس بوک؟. راهش این جنجال بازی ها نیست!.