زنده یاد علی حاتمی (در۲۳مرداد ۱۳۲۳در تهران زاده شد و در ۱۵آذر ۱۳۷۵ درتهران درگذشت) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده سینما بود. حاتمی در جایی متولد شد شبیه همان جایی که رضا خوشنویس در هزاردستان به مفتش آدرس می‌دهد؛ خیابان شاهپور، خیابان مختاری، کوچهٔ اردیبهشت. او دانش‌آموخته از دانشکده هنرهای دراماتیکاست. علی حاتمی حداقل ۱۵ فیلم بلند سینمایی و مجموعهٔ تلویزیونی ساخته‌است.
اولین اثر سینمایی حاتمی در سال ۱۳۴۸ با عنوان حسن کچل ساخته شد و آخرین فیلم نیمه‌تمامش با نام جهان پهلوان تختی که یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های سینمایی او بعد از مجموعهٔ هزاردستان بود، به علت مرگ ناشی از بیماریسرطان نافرجام ماند. پس از مرگش نیز دو فیلم مبتنی بر هزاردستان با تدوین واروژ کریم‌مسیحی (به نام‌های کمیتهٔ مجازات و تهران روزگار نو) ساخته شد.
لیلا حاتمی و زری خوشکام، هنرپیشگان سینما، فرزند و همسر علی حاتمی هستند.
فعالیت در تئاتر :
حاتمی کار هنری خود را با تئاتر در زمینهٔ نویسندگی آغاز کرد و نمایشنامه‌های «ساتن»، «قصهٔ حریر»، «ماهیگیر»، «حسن کچل»، «چهل گیس» و شهر «آفتاب و مهتاب» را برای تئاتر نوشت.علی حاتمی در کلاس‌های نمایشنامه نویسی اداره هنرهای دراماتیک واقع (درآب سردار) شرکت نمود و بعدها که این اداره به نام دانشکده هنرهای دراماتیک تغییر نام داد او در رشته ادبیات نمایشی تحصیلات خود را ادامه داد. او در سال ۱۳۴۴ نمایش دیب (دیو) را که از اولین نوشته‌های خود بود در تالار دانشکده و با کودکان موسسه آموزشی فرهنگ آرزو به اجرا در آورد و…نویسنده مهدی زرینی
دیالوگ های ماندگار حاتمی :
علی حاتمی همواره در آثار سینمایی خود پیوندی ناگسستنی بااصطلاحات و گویش‌های کوچه بازار داشت، بطوریکه کاربرد این دیالوگ‌ها به عنوان امضای وی در تقریباً تمامی آثار سینماییش حضور داشته و سینمای حاتمی را یک سینمای منحصر به فرد ساخته‌است. برخی ازاین دیالوگ‌های ماندگار عبارتند از:
فیلم “مادر” «تلخی با قند شیرین نمیشه، شب رو باید بی‌چراغ روشن کرد» فیلم “کمال الملک” دیالوگی از زبان مظفرالدین شاه «همه چیزمان باید به همه چیزمان بیاید» فیلم “سوته دلان” «همه عمر دیر رسیدم» فیلم “سوته دلان” «ساعت زنگ زده دیگه زنگ نمیزنه، چون زنگاشو زده» فیلم “مادر” «خورشید دم غروب، آفتاب صلوه ظهر نمیشه» و دهها دیالوگ ماندگار دیگر.
علی حاتمی در تاریخ پانزدهم آذرماه هفتادوپنج درگذشت. پیکر وی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا در فطعه۸۸ به خاک سپرده شد. بر روی سنگ مزار وی که در طرفینش رقیه چهره آزاد( ملقب به مادر سینمای ایران و ایفاگر نقش مادر در فیلم “مادر”) و رسام عرب‌زاده(طراح ممتاز فرش‌های ایرانی) دفن شده‌اند یکی از ماندگارترین دیالوگ‌های فیلم “حاجی واشنگتن” نقش بسته: “آیین چراغ خاموشی نیست”
مستندی سه‌گانه به کارگردانیِ «الهام قره‌خانی» و «امیرمهرتاش مهدوی» میباشد که تولید آن از سال ۱۳۷۸ آغاز و در سال ۱۳۸۳ پایان یافت .
یاد و نامش گرامى باد